Av. Eda Berat DenizGelişen teknoloji iş hayatımızı, sosyal hayatımızı hatta aile hayatımızı kendisine göre şekillendirmektedir. Gerek sosyal paylaşım siteleri (facebook, twitter, instagram) gerek cep telefonu aracılığıyla yapılan görüşme ve mesajlaşmalar gerekse iletişim amaçlı akıllı telefon veya bilgisayar yazılımları (whatsapp, bbm, skype vb.) insanlar arasındaki sınırları büyük ölçüde kaldırmakta özel yaşam çizgilerini bulanıklaştırmaktadır. Eskiden sadece ünlü kimselerin hayatları göz önündeyken artık günümüzde eşinizin, dostunuzun, karşı komşunuzun adını internette arattığımızda birçok bilgiye ulaşabilmekteyiz.

İnsan hayatı teknolojiyle birlikte değişirken hukukun yerinde sayması, bu değişikliklerden nasibini almaması düşünülemez. Nitekim son dönem boşanma davalarını incelediğimizde teknoloji tabanlı delillerin her geçen gün daha çok kullanıldığını görmekteyiz. Bu durum beraberinde önemli bir soruyu getirmektedir.

Sosyal paylaşım sitelerinden ve iletişim amaçlı yazılımlardan, telefon kayıtlarından elde edilen yazışmalar, fotoğraflar, videolar vb. boşanma davalarında ne ölçüde delil teşkil etmektedir?

Hukukumuzda Delil Kavramı

Ceza hukukumuz hukuka aykırı elde edilmiş delillerin mahkemede kullanılmasını kabul etmemektedir. Medeni kanunumuzda ise bu konuya ilişkin olarak herhangi bir ibare bulunmamaktadır ki uygulamada bu konuda birçok sorunla karşılaşmaktayız.  Delil hususunda dikkat edilmesi gereken husus delilin içeriği kadar elde ediliş biçiminin de önemli olduğudur. Elde etme hukuka uygun olarak yapılmalıdır aksi takdirde kişilik haklarına saldırı teşkil edecektir.

Sosyal Paylaşım Siteleri

Medeni kanun uyarınca hukuka aykırı delillerin kullanılıp kullanılamayacağı tartışması bir yana, sosyal paylaşım siteleri aleni yapıdadırlar. Yalnızca belli kimselerin görebileceği şekilde ayarlansalar dahi bu bilgilerin yayılması ihtimali kuvvetle muhtemeldir. Sosyal paylaşım sitelerinden elde edilen delillere ilişkin bir başka sorun ise bu delillerin güvenilirliğine ilişkindir zira bu bilgilerin aleyhinde ileri sürüldükleri eşe ait olduğunun kesin olması gerekmektedir. Fotoğraf ve videoların ilgili eşe ait olduğunun kanıtlanması pek zor olmamakla birlikte yazıların (tweetler, kişisel durum güncellemeleri vb.)kanıtlanması yerine göre zor olabilmektedir. Fakat bu kesinlik kanıtlanamadığı sürece delil olarak sunulan veriler kesin delil statüsünde olmayacaktır.

Bilgisayardan elde edilen veriler

Evlilik birliği içerisinde ortak kullanılan bilgisayardan elde edilmiş deliller veya eşlerin birbirlerinin hesap şifrelerini bilmeleri sayesinde elde edilmiş olan deliller de hukuka aykırı kabul edilmemektedir.

Telefon Kayıtları

Telefon kayıtlarına hususuna geldiğimizde, boşanma davasında delil olarak sunmak amacıyla mahkemenin gsm operatörlerinden telefon ve mesaj kayıtlarının istenmesi mümkün değildir. Kaldı ki gsm operatörleri kullanıcıların mesaj veya görüşme kayıtlarını kaydedemezler, kaydetmeleri kanuna aykırıdır.  Aile mahkemesinin de böyle bir talepte bulunma yetkisi yoktur. Bu sebeple de bu veriler mahkemede delil olarak kullanılamayacaktır. Ancak belirtmek gerekir ki gsm operatörlerinden mesaj ve konuşmaların saatleri ve sıklıkları istenebilir ve bu veriler mahkemeye delil olarak sunulabilir. Örneğin geç saatlerde sık sık aynı kişiyle telefon görüşmesi yapılması zinaya ilişkin delil olarak mahkemeye sunulabilir.

Hangi Deliller Hukuka Uygun Kabul Edilir?

Boşanma davalarında deliller taraflarca getirilir. Bu sebeple tanık beyanları, fotoğraflar vb. her türlü veri hukuka uygun olmak kaydıyla delil kabul edileceğinden, boşanma davasına ilişkin deliller tek tek belirtmek mümkün olmamaktadır. Delillerde esas alınması gereken elde edildiklerinde şahıs haklarına zarar verip vermedikleridir.

Sonuç olarak facebook, twitter, instagram cep telefonu ve bilgisayar kayıtları delil niteliğine sahip veriler olup, boşanma davalarında delil olarak kullanılabilirler. Önemli olan yalnızca elde ediliş şekilleridir.

Av. Eda Berat Deniz  

Av. Eda Berat Deniz 1999 Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur, İstanbul barosuna kayıtlıdır. Boşanma ve aile hukuku üzerine uzmanlaşmıştır.